Kontekst
Już w 2020 roku pojawiły się informacje o planach zmian w systemie opłacania składek ZUS dla umów cywilnoprawnych. Jednakże ze względu na trudną sytuację gospodarczą związana z pandemią COVID 19 oraz konfliktem na Ukrainie, ówczesne władze zdecydowały się odłożyć te zmiany. Teraz, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej potwierdza, że planowane nowelizacje wejdą w życie w I kwartale 2025 roku.
ZAKRES ZMIAN
Projekt zakłada pełne oskładkowanie dochodów z umów zlecenia i umów o dzieło, eliminując dotychczasowy zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych. Składki obejmą nie tylko składki zdrowotne, ale również składki emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Co istotne, składka chorobowa, dotychczas dobrowolna dla niektórych zleceniobiorców, stanie się obowiązkowa dla wszystkich. Szacuje się, że zmiany te dotkną około miliona osób, przyczyniając się do zwiększenia wpływów do kasy ZUS o około 4 mld złotych.
Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz Bąk wypowiedziała się o projekcie tak:
"... Nie powinno być tak, że ta różnica między umowami cywilnoprawnymi a umowami o
pracę jest tak duża, że opłaca się, kalkuluje się nieuczciwemu pracodawcy zatrudniać na
zafałszowanych umowach cywilnoprawnych. ..."
SKUTKI DLA PRACOWNIKÓW
Dla pracowników, zwłaszcza tych, którzy dorabiają do swoich głównych dochodów zatrudnieniem na etacie, planowane zmiany oznaczają większe obciążenie finansowe. Dochody z umów zlecenia i umów o dzieło będą podlegać pełnemu oskładkowaniu, co może skutkować obniżeniem efektywnej stawki godzinowej pracy. W praktyce oznacza to mniejsze kwoty wypłacane na rękę pracownikom, a także wyższe koszty dla pracodawców.
SKUTKI DLA PRACODAWCÓW
Dla pracodawców, zwłaszcza tych korzystających z umów zlecenia, wprowadzenie pełnego oskładkowania może oznaczać znaczny wzrost kosztów zatrudnienia. Zgodnie z projektem zmian, zleceniodawcy będą musieli ponosić pełne koszty składek ZUS, co może prowadzić do wzrostu cen usług lub ograniczenia zatrudnienia pracowników na umowach zlecenia.
SKUTKI DLA GOSPODARKI
W szerszym kontekście, planowane zmiany mogą mieć również wpływ na ogólną kondycję gospodarki. Wzrost kosztów zatrudnienia może wpłynąć na elastyczność rynku pracy oraz tempo wzrostu gospodarczego. Ponadto, zmiany mogą mieć konsekwencje dla poziomu przedsiębiorczości i inwestycji, ze względu na potencjalne zwiększenie obciążeń finansowych dla przedsiębiorców.
WNIOSKI
Wprowadzenie pełnego oskładkowania umów zlecenia i o dzieło od 2025 roku ma potencjał znacznego wpływu na rynek pracy i gospodarkę jako całość. Konieczne będzie monitorowanie skutków tych zmian oraz podejmowanie odpowiednich działań w celu minimalizacji ewentualnych negatywnych konsekwencji. Jednocześnie, należy pamiętać, że zmiany są częścią szerszego procesu reformowania systemu zatrudnienia i ubezpieczeń społecznych, który ma na celu zwiększenie sprawiedliwości i równości na rynku pracy.